การจัดท่าทางบนเตียงสำหรับผู้ป่วยอัมพาต
ผู้ป่วยอัมพาตครึ่งซีกในระยะช่วง
1-3 สัปดาห์แรก กล้ามเนื้อซีกหนึ่งของร่างกายจะมีภาวะอ่อนแรงแบบปวกเปียก (flaccid paralysis) หลังจากนั้นแขนขาจะเริ่มขยับได้ เริ่มที่จะเคลื่อไหวได้บางส่วน
กล้ามเนื้อมีการเปลี่ยนแปลงจากภาวะอ่อนปวกเปียกเป็นการเกร็งตัว ผู้ป่วยควบคุมการเคลื่อนไหวได้บางส่วน
และพบการเกร็งขณะเคลื่อนไหวซึ่งผู้ป่วยไม่หรือเมื่อเผลอ
ซึ่งผู้ป่วยไม่สามารถบังคับได้ เช่น นิ้วมืออยู่ในลักษณะงอ กำ ข้อศอกงอ
แขนบิดเข้าหาลำตัว ข้อเท้ากระดกลง นิ้วเท้าจิกลง
ซึ่งการเกร็งของกล้ามเหล่านี้จะมีความเกร็งมากน้อย ขึ้นกับรอยโรคพยาธิสภาพที่สมอง
แต่ก็สามารถที่จะลดการเกร็งและผิดรูปได้ ขึ้นอยู่กับ การออกกำลังกาย
กายภาพบำบัดที่เหมาะสม รวมทั้งการจัดท่าท่างการนอน ในระยะที่เป็นอัมพาตช่วงแรก
จึงมีความสำคัญอย่างมาก เพราะจะช่วยป้องกันความผิดปกติของกล้ามเนื้อและข้อต่อ
ได้แก่ การหดสั้นของกล้ามเนื้อ การเกร็ง และข้อติด
การจัดท่านอนหงาย
หมอนที่หนุนศีรษะต้องพอดีไม่สูงไม่ต่ำ
โดยดูจากเวลาหนุน ให้หน้าพากและคางอยู่ในลักษณะขนานไปบนเตียง
ถ้าหัวอยู่สูงกว่าแสดงว่า หมอนสูงไป ถ้าคางเชิดแสดงว่าหมอนต่ำ
และศีรษะต้องอยู่ในแนวตรง ใช้หมอนใหญ่หนุนที่หัวไหล่และแขนข้างอ่อนแรง
หรือหมอนฝบเล็กขนาดเท่ากันหนุนก็ได้แต่ต้องมีความหนาเท่ากัน
เพื่อให้ข้อศอกราบกับเตียง ไม่งอ
ใช้มือดึงสะบักผู้ป่วยออกมาเพื่อไม่ให้นอนทับสะบัก
จัดแขนให้อยู่ในลักษณะแขนหมุนออกนอกลำตัว ข้อศอกตรง ข้อมือหงาย
หมอยรองที่ขาเพื่อจัดขาให้อยู่ในลักษณะตรง (รูปที่1)
ถ้าข้อมือเกร็งไม่สามารถหงายได้ หาถุงน้ำหนักเบาๆจัดท่าให้ข้อมือหงาย
หรือนิ้วโป้งตั้งขึ้นเพดาน วางถุงน้ำหนักที่ห่อผ้าตรงแขนท่อนล่างเหนือข้อมือ
(รูปที่2) ในท่านอนหงายนี้ห้ามใช้อะไรก็ตามดันปลายเท้า
ที่หลายคนเข้าใจผิดว่าต้องดัดปลายเท้าเพื่อไม่ให้เท้าจิกนั้น เป็นความเข้าใจผิด
เพราะจะยิ่งกระตุ้นการเกร็ง (รูปที่ 3)
 |
| รูปที่ 1 การจัดท่านอนหงายในผู้ป่วยอัมพาต |
 |
| รูปที่ 2 การจัดมือในท่านอนหงายในผู้ป่วยอัมพาต |
 |
| รูปที่ 3 การจัดท่าทางของเท้าที่ผิดในผู้ป่วยอัมพาต |
การจัดท่านอนตะแคงทับข้างอ่อนแรง
การจัดท่านอนตะแคงในระยะอ่อนแรง
ที่ผู้ป่วยยังช่วยเหลือตัวเองไม่ได้ สามารถจัดตะแคงได้ทั้ง 2 ด้าน สลับกัน
โดยในท่าตะแคงทับด้านอ่อนแรง ให้ระวังการนอนทับหัวไหล่
ให้จับสะบักข้างอ่อนแรงและดึงออกนอกลำตัว เพื่อให้ไม่นอนทับสะบัก
หาหมอนหนุนที่หลัง และขาผู้ป่วย พยายามจัดแขนให้ยื่นมาด้านหน้า (รูปที่ 4)
โดยห้ามดึงที่ข้อมือ ให้ดึงเบาๆที่สะบัก อีกมือช่วยประคองต้นแขน
 |
| รูปที่ 4 การจัดท่านอนตะแคงทับข้างอ่อนแรงในผู้ป่วยอัมพาต |
การจัดท่านอนตะแคงทับข้างปกติ
ใช้หมอนเพื่อวางแขนข้างอ่อนแรง
โดยจัดท่าให้แขนข้างอ่อนแรงยื่นมาด้านหน้า โดยการจับที่สะบักโน้มมาข้างหน้า
อีกมือหนึ่งประคองแขนไว้ จัดให้วางอยู่บนหมอน
สอดหมอนไว้ที่หลังและขาข้างผู้ป่วย (รูปที่ 5)
 |
| รูปที่ 5 การจัดท่านอนตะแคงทับข้างปกติในผู้ป่วยอัมพาต |
#โรคหลอดเลือดสมอง #โรคอัมพฤกษ์ #โรคอัมพาต #อัมพาตครึ่งซีก #กายภาพบำบัด #กายภาพบำบัดที่บ้าน #กายภาพบำบัดผู้ป่วยที่บ้าน #กายภาพบำบัดผู้ป่วยอัมพาต #กายภาพบำบัดผู้สูงอายุ #กายภาพบำบัดผู้ป่วยอัมพาตที่บ้าน #กายภาพบำบัดผู้สูงอายุที่บ้าน #โฮมพีที
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น